#9 Toegewijde Actie
Ik weet mijn waarden, wat mij drijft in het leven. En nu?!
Toegewijde Actie – je raadt het al – gaat over het in beweging komen vanuit je waarden. Over doen wat jij belangrijk vindt, ook als dat niet altijd vanzelf gaat. Niet alles tot in de puntjes overdenken, maar dóen.
In post #7 deelde ik een oefening om je waarden helder te krijgen. Soms is dat best even zoeken, maar als je ze eenmaal scherp hebt, kun je ze als kompas gebruiken bij lastige levensvragen (zie post #8). In die post gaf ik al wat persoonlijke voorbeelden waarin ik een waarde koppelde aan concreet gedrag. Dat was eigenlijk al een klein voorproefje van de ACT-pijler Toegewijde Actie.
In deze post wil ik daar verder op inzoomen. Ik deel mijn persoonlijke ervaringen én geef je een stappenplan waarmee jij zelf aan de slag kunt. Wil je deze post in z’n geheel lezen? Overweeg dan om (betaald) abonnee te worden van Het Spiegelbeeld van een Psycholoog. Hiermee steun je mijn werk én krijg je toegang tot alle posts.
Wat is Toegewijde Actie?
Het betekent: investeren in wat jij belangrijk vindt, ook als je hoofd er even niet naar staat. Het is niet afhankelijk van motivatie of energie. Het vraagt om een bewuste keuze: "Ik doe dit omdat het past bij wie ik wil zijn."
Het mooie is: als je gedrag laat aansluiten bij je waarden, ontstaat er vaak vanzelf meer energie, rust of voldoening. Maar dat gebeurt meestal niet meteen. Soms vraagt het eerst wat oefening, geduld en herhaling.
Een stappenplan om naar je waarden te leven
1. Kies één waarde waar je aandacht aan wilt geven.
Bijvoorbeeld: ontspanning.
2. Bedenk een concrete actie die je vandaag nog kunt doen.
Maak het klein en haalbaar. Bijvoorbeeld: vijf minuten in de zon een boek lezen.
3. Voer de actie uit.
Laat het groots of perfect willen doen los. Je bént al bezig.
4. Evalueer.
Sluit het aan bij de waarde die je had gekozen?
5. Was het geen match?
No worries. Ga dan terug naar de tekentafel. Bedenk een andere actie die mogelijk beter past.
Bijvoorbeeld: in plaats van lezen, tien minuten wandelen in het park.
6. Voelde het wél passend?
Plan dan in wanneer je deze actie nog eens wil doen. En opnieuw: hou het klein! Bijvoorbeeld: deze week opnieuw vijf minuten lezen. Herhaling helpt om het vanzelfsprekender te maken en echt te toetsen of het voor herhaling vatbaar is.
Belangrijke kanttekeningen bij dit stappenplan:
– Het gaat er níet om dat je een doel behaalt. Vier minuten lezen in plaats van vijf? Helemaal prima. Het gaat erom dat je actief ruimte maakt voor wat jij belangrijk vindt.
– Er bestaan geen juiste of onjuiste acties. Als iets voor jóu klopt, is het waardevol. Niemand kan daar wat van vinden.
– Kleine stapjes zijn krachtig. Ze zijn makkelijker vol te houden en zorgen uiteindelijk voor duurzame verandering.
Veelvoorkomende obstakels (en hoe je ermee om kunt gaan)
Tijdens gesprekken met cliënten hoor ik regelmatig belemmeringen terug die het lastig maken om waardevolle acties daadwerkelijk uit te voeren. Hieronder een paar herkenbare obstakels – en wat daarbij kan helpen.
“Ik heb het al zo druk.”
Zeker, het leven is vaak vol. En juist daarom is het zo belangrijk om het klein te houden. Denk aan een paar minuten per dag. Tien minuten zijn er meestal wél, als je er bewust ruimte voor maakt.
“Ik ben te moe.”
Vermoeidheid maakt het extra lastig om actie te ondernemen, zelfs als je weet dat het goed voor je is. Toch vraagt het soms om net even die investering: een boek pakken in plaats van een serie, een frisse neus halen in plaats van scrollen op die telefoon. Geloof me, ik spreek uit ervaring. Vaak merk je dat het je juist energie oplevert – maar dat voel je misschien pas als je het een aantal keer herhaald hebt.
“Ik voel geen motivatie.”
Dat kan twee dingen betekenen:
– Misschien past de actie niet helemaal bij jouw waarde. Probeer dan iets anders.
– Of je weet dat het bij je past, maar verwacht (onbewust) dat het meteen iets moet opleveren. In dat geval helpt het om je motivatie even los te laten en het op discipline te doen. Na een week herhalen kun je beter evalueren wat het je brengt.
